හුදෙකලා ගවේෂණ

නෙලා දෝතින් 

ආර්ථික සමෘද්ධිමත් කම අති ලෝකේ ඉහලින්ම ඉන්න රටක් මේ කාන්තාර දේශය. මෑතකදි මං කියවපු ලිපියකට අනුව ලෝකයේ වැඩිම මිලියනපතියන් ඝනත්වයක් තියෙන්නෙ මේ කටාර් රාජ්‍යයේ අග නගරය වෙච්ච දෝහා නගරයේ. ඇත්තටම මේ රට කියන්නෙ දෝහා නගරයටයි. කටාර් රාජ්‍යය කියල කියනවට වඩා බහුතරයක් දෙනා මේ රට හදුන්වන්නෙ දෝහා කටාර් කියන නමින් නේ. ඒකෙන්ම තේරෙනව නේ කටාර් රාජ්‍යය කියන්නෙ දෝහා නගරය බව. ඉතින් මේ තරම් පොහොසත් නගරයක් මොන තරම් දියුනු ඇත්ද? කොයි තරම් ලස්සන ඇද්ද?

මීට වසරකට විතර කලින් දෝහා ගුවන්තොටෙන් ගොඩ බැහැල මාව එක්ක යන්න ආ වාහනේ නැගල මං මේ නගරයෙන් එලියට ආවා. මුලින්ම සුපිරි වාහන් පිරුනු වීදී පහුකරන් අධිවේගී මා‍ර්ගයකටත්, එතනින් මිනිස් පුලුටක් තියා ගහක් කොලක් වත් නැති වියලිච්ච් කාන්තරේ මැද්දෙනුත් ආපු මම නතර උනේ කාන්තරේ මැද තියෙන ගොවිපලක. එදා ඉදන් මාස කිහිපයක් යන තෙක් මං මේ තාප්පයෙන් එලියට ආවේ කිහිප විටක් විතරයි, වාහනයක් ලැබුනයින් පස්සෙ ඕනම මොහොතක එහා මෙහා යන්න හැකියාව ලැබුනත් මේ විශාල නගරයට නම් මං ගියේ අත්‍යවශය කාරනා වලට විතරමයි. මොකක් හෝ කාරනාවක් නිසා මේ විසල් නගරය ගවේෂනය කරන්න උවමනාවක් මට ඇති උනේ නෑ. මේ නගරයේ මං දන්න කියන කිසි කෙනෙක් නැති නිසාත්, නොදන්න නගර‍යක් ගවේෂනය කරන්න උද්‍යෝගයක් තියෙන හිත මිතුරු සගයෙක් නැති වීමත් මේකට හේතු වෙන්න ඇති. ඒ නිසා මේ නගර කොතරම් දියුනුද, ලස්සනද කියල අදහසක් පල කරන්න තරම් මං දෝහා නගරය දැකලා නෑ.

ඒ වෙනුවට ගොවිපලේ තාප්පයෙන් එපිට තියෙන හිස් කාන්තාර  භූමිය ගවේෂනය කරන්න මං ටිකෙන් ටික පුරුදු උනා. නිදහස් හිරකරුවෙක් වගේ කියලා සමහර විට මට දැනෙන මේ ගෙවෙන  ජිවිතයේ තනිකම දැනෙන මොහොතවල් වල මං මේ කාන්තාරේ වටේ ඇවිද්දා. සිව් සක දාවකයක් හෙවත් ෆෝ වීල් ඩ්‍රයිව් නොවුන මගේ වාහනේට වද දෙමින් මම කාන්තාරේ පුරා ඇවිද්දා. විශේෂයෙන්ම මට ගෙවාගන්න අමාරුම දවස් උනු නිවාඩු දවස් වල. මේ ගමන් වලදි මං දුටු දේවල් සටහන් කර ගත්තේ මගේ කැමරාව.

ඉතිං මේ විදිහට පහුගිය සතියේ නිවාඩු දවසක මං වාහනේ කාන්තාරය දිහාවට කැරකුවා. කලින් ගවේෂනය නොකරපු ඉසව්වකින් පටන් ගත්ත ගමන කුරුල්ලො කිහිප දෙනෙක් පස්සෙනුත් , අන්තිමේ බටහිර ක්ෂිතිජයේ හැංගෙන ඉර පස්සෙනුත් ගමන් කරල තමයි නැවතුනේ. මේ ඒ ගමනේ සටහන් කර ගත්ත පින්තුර. අල්ල ගත්ත හොදම පින්තුරේ තමයි උඩින්ම දැම්මේ.

ගොඩ බිම නැව් 

නැවකුයි, පොඩි පහේ බෝට්ටුවකුයි 

ජිවන සටන

රිටි පන්නය

මිට වඩා ලං වෙන්න දුන්නෙම නෑ

තවත් කුරුල්ලෙක්. මේ ඇමරිකන් කුරුළු හමුදාව 

පාළු නැසීම 

camouflage - crested lark මියුරු ගායකයෙක්  

සමබර - මාල කොබෙයියා

සිමා මායිම් නැති 

ලොකු - පොඩි 

තනියට ඉන්නම් 

ගමන් සගයා

වන මල් - WILD FLOWERS

ගොවිපලේ තාප්පෙන් එපිට බැලුවම තියෙන්නෙ කෙලවරක් නැති කාන්තාරය. ඉදහිට තියෙන කටු පදුරක් ගහක් නිසා මේ භූමියට ‍යන්තම් කොල පැහැයක් ලැබෙනවා. වියලි කාලයට හැමදේම අළුකරලා දාන්න වගේ හමාගෙන එන ගිනි හුලගත් එක්ක මේ බිමේ ගහක් කොලක්, සතෙක් සිව්පාවෙක් ඉන්නව කියල හිතා ගන්නවත් බෑ. සීත කාලයට උදේට ගලාගෙන එන තුෂාරයෙන් එකතු කර ගන්න පිනි බිදු හැරුනම මේ වාලුකාවට දිය පොදක් අරන් වැස්සක් ඇද හැලෙන්නෙ අවුරුද්දකට අතේ ඇගිලි වලින් කියන්න පුලුවන් දින ගනනක් විතරයි.  ඒත් විශ්වාස කරන්න! මේ භුමියේ වියලුනු පදුරු වල කැදලි හදන කුරුල්ලො ඉන්නව විතරක් නෙමෙයි, ඉරට හිනා වෙන මල් කැකුලුත් පිපෙනවා. මේ ඒ වන මල්.

මේ මල් බහුතරයක් හරිම පුංචි. ඕනෑකමින් බැලුවේ නැත්නම් සමහර ඒවා පේන්නෙත් නෑ. ඉතින් මේවා ගන්නත් උදව් උනේ මගේ sigma 70-300mm DG Macro කියන close-up කාචය.

ලොවම හැඩ කරනවෙය් වහසිබස් නොදෙඩුවත්
දුටු මතින් හිත් අරන් නෙලන්නට නොසිතුනත්
නෙක් ගැහැට විදදරන් රැදෙන්නට හැකිඋනත්
අපිත් මල් නම් තමා සිවුමලිව නොපෙනුනත් ..

කවිය මගේ නෙමෙයි ඔන්න. මගේ ගොඩක් පරන පින්තුරෙකට මගේ යෙහෙලියක් ලිව්ව එකක්.

මේ උඩ මලේ පොහොට්ටු 

ඇයි අපි මල් නෙමෙයිද 

Alpha alpha කියන සත්ව පාලනයේදී වැදගත් වන පැළෑටියේ මල් 

 උඩ පින්තුර දෙක නම් මම මීට කලින් කටාර් සිනමා ගම්මානය බලන්න ගිය ගමනේ පින්තුර එකතුවට එකතු කරපුවා. මෙතනටත් අදාල නිසා එකතු කළා.

සුදු පාට මල් පින්තුර අල්ලන්න හරිම අමාරුයි. ඉක්මනින් අධි අනාවරණයට ලක් වෙනවා.

මේ මල් දැක්කේ අහම්බෙන් වගේ. හරිම පුංචි මේවා. මේවා දැක්ක ගමන් මට මතක් උනේ අපේ ගම පළාතේ හරි හරියට හැදෙන කරඹ පැදුරු. කරඹ මල් තරම් මේ මල් නම් ලොකු නෑ. එත් පඳුර නම් කරඹ වගේම කටු තියෙන පඳුරක්.

අද, ඊයේ සහ පෙරේදා.

 ඔන්න මේ මල ගැන නම් කතාවක්ම තියෙනවා. අපේ හිත මිත්‍රයෙක් නුවර එළියේ පැත්තේ චාරිකාවක් ගිහින්. නුවර එළියේ ඉතින් මල් වලට හරි ප්‍රසිද්ධයි නේ. ඔය අතරේ අපේ මිත්‍රය දැකල ඔය කණුවක් අයිනේ හරි ලස්සන කහ පාටට මල් පිපිලා තියෙන මේ උඩ තියෙන ජාතියේ පැලයක්. ඉතින් මනුස්සය ආසාවට මෙයින් පැල කිහිපයක් ගලවාගෙන ගෙදර අරන් ඇවිත් අම්මට දුන්නලු "අම්මේ මෙන්න මම අම්මට මල් පැල ටිකක් ගෙනාවා" කියල.
"උබ නුවර එළියේ ගිහින් තකහනියේ අබ පැළද ගලවන් ආවේ. උබට පිස්සුද?" කියල ඇහුවලු.

බළල් ගොවිපළ - CAT FARM

පුසෝ අමුතු සත්තු ජාතියක්. ගෘහාශ්‍රිත සතෙක් උනත් අර්ධ වල් ලක්ෂණ තියෙන, අමුතු හැසිරීම් තියෙන පුසා මිනිස්සුන්ට තියෙන සමීප කම දෙවෙනි වෙන්නේ සුනකයන්ට විතරයි කියලයි මට හිතෙන්නේ. ගිය සතියේ අතුරු දහන වෙච්ච මගේ යෙලෝ ෆෙලෝ කියන පූස්  මිතුරාගේ පින්තුර ටිකක් පල කළා නේ. මේ පාර වෙන පුසෝ  ටිකකගේ පින්තුර ටිකක් තමයි එකතු කර ගත්තේ පල කරන්න. කිරි ගොවිපලක් වුනු මගේ  රැකියා ස්ථානයේ හැම අස්සක මුල්ලකම පුසෝ පිරිලා ඉන්නවා. ඕන තරම් එල කිරි, මස් තියෙන නිසාද මන්ද. අපේ ඉන්දියානු මිතුරෙක් නම් කියන්නේ මේක හරක් ගොවිපලක් නෙමෙයි, පූස් ගොවිපලක් කියලයි. ඒ තරම්ම පුසෝ. කොහොමත් මේ අරාබි රටවල් වල බල්ලෝ ඇති කරන්නේ නැති නිසාමද මන්ද, අපේ රටවල අයාලේ යන බල්ලන්ගේ තැන මෙහෙ අරන් ඉන්නේ පුසෝ. ඉතින් පශු වෛදයවරයෙකුත් වෙච්චි, කැමරාවකුත් අතේ තිබිච්චි, මගේ ලගත් පුසන්ගේ පින්තුර නැත්නම් ඉතින් ලොවෙත් නෑ තමයි. (පුසා සහ පශු වෛද්‍යවරයා ගැන කතාවක් කතන්දර බ්ලොගේත් ලියල තිබුන. ලින්ක් එක දාන්න ලිපිය හොයා ගන්න බැරි උනා.)

පින්තුර ටික දාන්න කලින් ඔන්න ඔහේ පුසො ගැන මතක් වෙන කරුණු ටිකකුත් පිළිවෙලක් නැතුව කොටලා දාන්නම්.

• කට්ටිය කියනවානේ පුසොයි ගැනු ළමයිනුයි එක වගේ කියල. අල්ලලා වඩාගන්න හදනකොට හුරලා පැනල යනවලු. ගන්නන් නොගෙන ඉන්නකොට ඇවිත් ඇගේ ඇතිල්ලෙනවලු.
• ඊජිප්තුවේදීලු මුලින්ම මෙයාලව ගෙවල් වලට පුරුදු කරන තියෙන්නේ. 
• මියෝ අල්ලන්න තමයි වැඩිපුරම ප්‍රසිද්ධ. මාංශ භාක්ෂකයෙක් වෙච්ච මෙයාලට අපි දෙන කෑම වලින් අවශ්‍ය කරන පෝෂණ අවශ්‍යතා ඔක්කොම පියව ගන්න බෑ. ඒ නිසා දඩයම අනිවාර්යයෙන්ම කරන්න ඕනා. ඒ නිසා මීයෙක්, කුරුල්ලෙක්, ලේනෙක් අල්ලන්නම ඕන පුසෙක් උනාම.
• තියුණු ශ්‍රවනයක්, ඉවක් වගේම රාත්‍රියේ හොද ඇස පෙනීමක් තියෙනවා. ඒ වගේම මුනේ තියෙන රැවුල් ගස් (whiskers) හරිම සංවේදී. 
• Acetaminophen නොහොත් paracetamol නැත්නම් පැනඩෝල් කියන්නේ පුසන්ගේ මාරයෙක්. මිනිස්සු කෝකටත් තෛලේ විදිහට පාවිච්චි කරන මේ බෙහෙත කිසිම විටෙක පුසෙකුට, බල්ලෙකුට නම් දෙන්න එපා. මීට අමතරව චොකලට්, සුදු ලුණු, ලුණුත් මද වශයෙන් විෂ සහිතයි. 
• සුපිරිසිදු සතෙක්. පනාවක් වගේ කටු සහිත දිව පාවිච්චි කරලා නිතරම නාන මෙයාල හරිම පිරිසිදුවට ජිවත් වෙනවා. 
• ජලභීතිකාව කියන මාරාන්තික රෝගය පතුරන්න දායක වෙන සතෙක්. ඒ නිසා එන්නත් කරන එක වැදගත්.
• ලිංගික ක්‍රියාවලිය හරිම රළු විදිහේ එකක් (ROUGH). පිරිමි සතා ගැහැණු සතාගේ බෙල්ල හපාගෙන තමයි පිට උඩට නගින්නේ. පිරිමි සතාගේ ලිංගයේ තියෙන කටු (SPINES) නිසා මේ ක්‍රියාවලිය ටිකක් වේදනාකාරී කියලයි කියන්නේ. වැඩේ ඉවර උන ගමන් ගැහැණු සතා පිරිමි සතාව කන්න පනිනවලු ඒ නිසා. ඔන්න බෙල්ල හපාගෙන ඉන්න පින්තුරෙකුත් මම අල්ල ගත්තා. 

දැන් ඉතින් පින්තුර ටික බලමු.

පොලව ඇදයි 

කව්රු හරි කීවද මම අවාසනාවන්තයි කියල.?

අම්මේ මෙන්න මු මොකද්ද එකක් අපේ දිහාට දික් කරනවා.

මේකා නම් මල පෙරේත පුසෙක්. කන්න ගියාම බඩ උස්සගෙන ඉන්න බැරි වෙනකල් කනවා.

අහිංසකයි රටක් වටි

මේ ඉන්නේ බෙල්ල හපාගෙන, පිට උඩ නැගගෙන